Du học nghề Đức không chỉ là cơ hội hấp dẫn cho những ai muốn trải nghiệm nền giáo dục hàng đầu Châu Âu mà còn cung cấp một loạt các điều kiện hấp dẫn khác. Vậy du học nghề Đức là gì? Điều kiện cần thiết để du học nghề ở Đức là gì? Chi phí du học có cao không? Kinh nghiệm quan trọng khi bạn chuẩn bị cho cuộc hành trình này là gì? Bài viết này sẽ cung cấp đầy đủ thông tin cần biết để du học nghề ở Đức.
Du học nghề Đức là gì?
Học nghề ở Đức thường ám chỉ việc tham gia các khóa học tại các trường nghề trong nước này, sau đó nhận được bằng cấp nghề và có thể thực hành tại Đức. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là sau khi hoàn thành chương trình, bạn sẽ bị ràng buộc chỉ có thể làm việc tại Đức. Bằng cấp nghề bạn nhận được là một loại chứng chỉ quốc tế, mở ra cánh cửa cho việc làm ở bất kỳ quốc gia nào bạn mong muốn.
Chương trình học thường kéo dài khoảng 3 năm, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành. Học viên thường dành một nửa thời gian trong lớp học để học lý thuyết và một nửa thời gian còn lại để thực hành tại các cơ sở nghề. Sau khi tốt nghiệp, học viên thường sẽ thực tập hoặc làm việc tại các cơ sở nghề mà họ đã từng thực tập. Nếu muốn, họ cũng có thể nộp hồ sơ đăng ký học tại một cơ sở nghề khác mà họ cho là phù hợp.
Với sự già đi nhanh chóng của dân số, Đức đang gặp phải tình trạng thiếu hụt nhân lực trong các ngành nghề chính như điều dưỡng, nhà hàng khách sạn, đầu bếp, lái tàu… Nhu cầu nhân sự trong những lĩnh vực này đang tăng cao, tạo ra một cơ hội lớn cho các bạn trẻ Việt Nam.
Một tin vui cho những ai quan tâm đến chương trình du học nghề ở Đức là từ ngày 1.3.2020, điều kiện để sang Đức du học nghề đã được giảm đáng kể. Điều này là nhờ vào việc Luật Cư trú cho Người Lao động Nước ngoài (Fachkräfteeinwanderungsgesetz) chính thức có hiệu lực tại Đức. Đại sứ quán Đức tại các quốc gia nước ngoài có trách nhiệm thực thi những quy định này.
5 ưu điểm không thể bỏ qua của lựa chọn du học nghề Đức
Miễn học phí, nhận thực lương trong quá trình học tập
Trong thời gian học nghề kéo dài từ 2 đến 3 năm, sinh viên được miễn toàn bộ học phí và còn được cung cấp cơ hội thực tập tại các doanh nghiệp, với mức lương khoảng 1000 Euro mỗi tháng. Đồng thời, trường cũng sẽ sắp xếp chỗ ăn ở cho sinh viên, giúp họ dễ dàng học và làm việc.
Ngoài ra, đối với những ai muốn tăng thêm thu nhập, có thể sử dụng thời gian vào hai ngày cuối tuần để làm việc, với mức tối đa là 20 giờ mỗi tuần.
Không giới hạn đối tượng
Chương trình du học nghề ở Đức không áp đặt hạn chế về đối tượng tuyển sinh. Điều kiện cần thiết là đã hoàn thành trình độ cấp 3, sở hữu chứng chỉ tiếng Đức cấp B1, không mắc các bệnh truyền nhiễm và có sức khỏe tốt. Với những điều kiện này, bạn đã có thể đăng ký tham gia chương trình du học nghề tại Đức.
Nếu bạn quyết định đi du học nghề ở Đức với bằng A2 cùng một khóa học tiếng B1 tại Đức, điều đó cũng có nghĩa là bạn phải chứng minh khả năng tài chính cho 6 tháng này.
Yêu cầu của đại sứ quán chỉ là một trong những điều kiện để bạn có thể sang du học nghề ở Đức. Quan trọng hơn là trường và nhà tuyển dụng nơi bạn đăng ký học có chấp nhận học sinh với trình độ tiếng Đức là A2, B1 không? Lịch sử của học sinh Việt Nam thường cho thấy họ gặp khó khăn với ngoại ngữ, thậm chí khi họ có bằng B2. Vậy liệu họ có chấp nhận học sinh chỉ có trình độ B1, thậm chí là A2 không? Điều này cũng phụ thuộc vào trường học và doanh nghiệp tại Đức mà bạn đăng ký.
Phù hợp học lực khá, trung bình tài chính vừa phải
Bên cạnh việc được hưởng chế độ miễn phí học phí và nhận lương khi thực tập, chương trình du học nghề ở Đức không đặt nặng yêu cầu cao về thành tích học tập của sinh viên, do đó phù hợp với đa số các bạn sinh viên. Đặc biệt, từ năm 2021, Đức còn miễn yêu cầu chứng minh tài chính khi tham gia chương trình du học nghề, đặc biệt là với những bạn đã có chứng chỉ tiếng Đức cấp B1, từ đó giảm bớt áp lực về chi phí cho bạn.
Tỷ lệ đỗ Visa gần tuyệt đối
Cộng Hòa Liên Bang Đức được biết đến là một quốc gia với nền văn hóa nghiêm túc, luật pháp chặt chẽ, và logic rõ ràng mà không để lại khoảng trống.
Với bằng chứng chỉ tiếng Đức cấp B1, bạn đã gần như đáp ứng được yêu cầu để được cấp visa du học nghề tại Đức. Chỉ cần chuẩn bị đầy đủ các tài liệu, trong vòng chỉ 3 tuần bạn có thể nhận được thông báo về việc đạt được visa. Việc từ chối cấp visa thường chỉ xảy ra khi bạn không cung cấp đầy đủ tài liệu hoặc nếu sức khỏe của bạn không đạt yêu cầu cần thiết.
Ra trường có việc và cơ hội định cư vĩnh viễn
Sau khi tốt nghiệp, sinh viên sẽ được tiếp tục làm việc chính thức với mức lương khởi điểm từ 2000 đến 3000 Euro. Với kinh nghiệm làm việc từ 5 đến 8 năm, bạn sẽ có cơ hội xin được giấy phép định cư vĩnh viễn tại Đức, thường thông qua công ty mà bạn đã thực tập trong quá trình học.
Những điều kiện tiên quyết để du học nghề Đức
Chuẩn bị trước tại Việt Nam thường gồm hai bước chính:
- Học tiếng Đức và tham gia thi để đạt chứng chỉ B1.
- Sau khi có chứng chỉ B1, bạn có thể tiến hành làm hồ sơ xin visa.
Cộng Hòa Liên Bang Đức được biết đến là một quốc gia với nền văn hóa nghiêm túc, luật pháp chặt chẽ, và logic rõ ràng mà không để lại khoảng trống. Điều này thể hiện rõ qua ngôn ngữ mà người dân sử dụng hàng ngày, và khi bắt đầu hành trình học tiếng Đức, bạn sẽ được trải nghiệm một phần nhỏ của điều này.
Chứng chỉ tiếng Đức cấp B1 là điều kiện cần thiết để xin hợp đồng học và thực hành nghề, cũng như là yêu cầu cần có để xin visa tại Đại Sứ Quán Đức. Tuy nhiên, trong một số trường hợp và ngành nghề cụ thể, nhà tuyển dụng ở Đức có thể yêu cầu trình độ B2.
Học tiếng Đức và thi chứng chỉ B1
Khi xem xét vấn đề học và thi chứng chỉ B1, chúng ta cần nhận biết rằng yếu tố này phụ thuộc vào cả người học và người dạy. Đối với học viên, sự nghiêm túc, chăm chỉ và động lực là yếu tố quyết định sự thành bại khi tham gia các khóa học du học nghề ở Đức. Đối với các trung tâm đào tạo, mặc dù nhiều trong số họ cam kết “bao đỗ”, “đóng cọc học trọn gói”, “học lại miễn phí”, nhưng nếu thiếu đi năng lực và đội ngũ giáo viên có kinh nghiệm, cũng như không có các kết quả đào tạo cụ thể để chứng minh, việc đạt được chứng chỉ B1 trở nên khó khăn. Do đó, việc lựa chọn một trung tâm đào tạo uy tín và có chương trình học chất lượng là vô cùng quan trọng.
Nếu bạn đã quyết tâm học tập một cách nghiêm túc và chọn một trung tâm du học nghề Đức có chất lượng, với chương trình học đảm bảo chất lượng, điều này sẽ là một điểm cộng lớn. Chương trình học này không chỉ giúp bạn tiết kiệm chi phí mà còn giúp bạn đạt được kiến thức tiếng Đức vững chắc và có thể đạt được chứng chỉ B1. Để đánh giá một trung tâm đào tạo tiếng Đức uy tín, bạn cần xem xét một số tiêu chí như: lộ trình học rõ ràng, giáo trình hiệu quả, hệ thống kiểm tra nghiêm ngặt, hỗ trợ học viên tận tình để giúp họ tiến bộ tốt nhất.
Ngoài ra, cần nhớ rằng hiện nay có nhiều trung tâm du học nghề ở Đức chỉ tập trung vào việc chuẩn bị cho các kỳ thi mà không đặc biệt chú trọng vào việc phát triển kỹ năng sử dụng ngôn ngữ và xây dựng nền tảng tiếng Đức vững chắc. CMMB rất phản đối mô hình đào tạo này, bởi nó tập trung quá nhiều vào việc thi đỗ chứng chỉ mà bỏ qua mục tiêu lớn hơn là phát triển kỹ năng thực sự. Do đó, việc chọn lựa một trung tâm du học nghề Đức uy tín và chất lượng là vô cùng quan trọng.
Vậy nên, hãy chọn những trung tâm du học nghề Đức uy tín, hãy yêu cầu được tham gia một vài buổi học thử để trải nghiệm thực tế về quá trình đào tạo. Việc tham gia học thử là rất quan trọng, và các tiêu chí bạn cần xem xét khi đăng ký học thử ở một trung tâm bao gồm:
- Trình độ, khả năng giảng dạy, phong cách giảng dạy, khả năng giải thích và truyền đạt của giáo viên.
- Sau một buổi học, bạn đã học được điều gì mới, bạn có hiểu bài giảng, và liệu bạn thấy bài giảng có hữu ích không.
- Quan trọng nhất, bạn có cảm thấy tiềm năng phát triển trình độ tiếng Đức của mình trong tương lai với chương trình dạy học như vậy hay không. Những tiêu chí này thường khó đánh giá, và đòi hỏi sự chăm chỉ và cân nhắc kỹ lưỡng.
Hồ sơ xin VISA
Cộng Hòa Liên Bang Đức được biết đến là một quốc gia với nền văn hóa nghiêm túc, luật pháp chặt chẽ, và logic rõ ràng mà không để lại khoảng trống. Điều này thể hiện rõ qua ngôn ngữ mà người dân sử dụng hàng ngày, và khi bắt đầu hành trình học tiếng Đức, bạn sẽ được trải nghiệm một phần nhỏ của điều này.
Vì vậy, quy trình duyệt hồ sơ tại Đại sứ quán Đức cũng rất khắt khe, một sai sót nhỏ có thể dẫn đến việc trễ hẹn trong việc xử lý (lên đến 2 tháng), hoặc thậm chí bị từ chối. Ngược lại, một bộ hồ sơ hoàn chỉnh, minh bạch và được sắp xếp đúng cách có thể được duyệt chỉ trong vòng 3 ngày. Để chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ cho việc du học nghề ở Đức, bạn sẽ cần có các tài liệu sau:
- Chứng chỉ tiếng Đức cấp B1.
- Bằng tốt nghiệp cấp 3.
- Giấy chứng nhận sức khỏe (song ngữ, không nhiễm viêm gan B và HIV).
- Bằng sơ cấp nghề.
- Tài khoản ngân hàng đã phong tỏa.
- Hợp đồng học tập tại Đức.
Do đó, trong quá trình chuẩn bị hồ sơ này, sự tỉnh táo và cẩn trọng là rất quan trọng, cũng như có cái nhìn tỉ mỉ và cân nhắc. Tránh những thông tin không rõ ràng, không minh bạch hoặc không chắc chắn. Hãy tìm hiểu về trung tâm mà bạn quan tâm, hỏi và thảo luận, và đặc biệt hãy tự bảo vệ mình.
Những thay đổi gần đây nhất đối với du học nghề Đức
Một tin vui cho những ai quan tâm đến chương trình du học nghề ở Đức là từ ngày 1.3.2020, điều kiện để sang Đức du học nghề đã được giảm đáng kể. Điều này là nhờ vào việc Luật Cư trú cho Người Lao động Nước ngoài (Fachkräfteeinwanderungsgesetz) chính thức có hiệu lực tại Đức. Đại sứ quán Đức tại các quốc gia nước ngoài có trách nhiệm thực thi những quy định này.
Bộ luật mới có những điểm nhấn quan trọng như sau:
- Học sinh có thể sang du học nghề ở Đức với bằng B1 (hoặc A2 nếu tham gia khóa học tiếng B1 kéo dài 6 tháng).
- Học sinh có thể xin visa học tiếng Đức trước sau đó tìm chỗ học nghề.
- Người đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng nếu có bằng A2 cũng có thể xin visa sang Đức để tìm việc làm.
- Quy trình xử lý thẻ cư trú, chuyển đổi sang cư trú vô thời hạn hoặc xin quốc tịch của người lao động nước ngoài được đơn giản hóa và rút ngắn thời gian.
Tuy nhiên, các bạn học sinh không nên “mừng quá sớm” và trở thành nạn nhân của các trung tâm du học nghề ở Đức với những lời hứa hão huyền. Mặc dù những điều trên chỉ là lý thuyết và về giấy tờ, nhưng thực tế việc áp dụng và thực thi có thể hoàn toàn khác biệt.
Nếu bạn quyết định đi du học nghề ở Đức với bằng A2 cùng một khóa học tiếng B1 tại Đức, điều đó cũng có nghĩa là bạn phải chứng minh khả năng tài chính cho 6 tháng này.
Yêu cầu của đại sứ quán chỉ là một trong những điều kiện để bạn có thể sang du học nghề ở Đức. Quan trọng hơn là trường và nhà tuyển dụng nơi bạn đăng ký học có chấp nhận học sinh với trình độ tiếng Đức là A2, B1 không? Lịch sử của học sinh Việt Nam thường cho thấy họ gặp khó khăn với ngoại ngữ, thậm chí khi họ có bằng B2. Vậy liệu họ có chấp nhận học sinh chỉ có trình độ B1, thậm chí là A2 không? Điều này cũng phụ thuộc vào trường học và doanh nghiệp tại Đức mà bạn đăng ký.
Những công ty uy tín, đặc biệt ở Tây Đức, thường đặt ra yêu cầu cao về trình độ tiếng Đức vì họ cung cấp môi trường làm việc tốt và thu nhập cao. Do đó, họ thu hút nhiều ứng viên xuất sắc và thường tổ chức phỏng vấn để chọn ra những ứng viên phù hợp nhất. Tuy nhiên, cũng có nhiều công ty không uy tín với môi trường làm việc kém chất lượng và họ không thể tuyển dụng được người Đức hoặc người châu Âu, do đó, họ sẵn lòng nhận bạn bằng mọi cách. Khi bạn đặt chân đến Đức, bạn có thể sẽ phải đối mặt với những thử thách hoặc nhận ra sự thật không mấy dễ chịu.
Các khối ngành cực hot khi bạn du học Đức
Khối nghề chăm sóc sức khỏe
Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, Đức đang cung cấp nhiều mã ngành mới, bao gồm:
- Nghề điều dưỡng hệ trợ lý và hệ điều dưỡng đa khoa
- Nghề chăm sóc người tàn tật
- Nghề cô nuôi dạy trẻ hoặc chăm sóc trẻ vị thành niên
- Nghề vật lý trị liệu
So với các chương trình du học nghề khác, đặc biệt là trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, chương trình du học nghề điều dưỡng đặc biệt phức tạp. Phần học lý thuyết của chương trình này khó hơn rất nhiều và gần tiếp cận với chương trình đại học (bachelor) tại Đức. Điều đặc biệt là sau khi gộp chung ba chương trình điều dưỡng thành một chương trình duy nhất, điều dưỡng đa khoa.
Trong suốt ba năm học nghề điều dưỡng, học viên sẽ được đào tạo về lý thuyết của cả ba lĩnh vực điều dưỡng và tham gia vào các hoạt động thực hành tại nhiều cơ sở khác nhau, bao gồm trại dưỡng lão, bệnh viện, viện nhi, nhà trẻ, và cơ sở chăm sóc tại gia.
Khối nghề dịch vụ
Trong lĩnh vực dịch vụ, Đức cung cấp nhiều mã ngành nghề như sau:
- Phục vụ nhà hàng (Fachkraft für Gastronomie)
- Nhân viên khách sạn (Hotelfachmann-/frau)
- Bán hàng (Verkäufer)
- Làm bánh (Bäcker hay Konditor)
- Đầu bếp
- Hệ thống nhà hàng (Systemgastronomie)
Từ năm 2024, chương trình học nghề nhà hàng và khách sạn tại Đức đã có nhiều thay đổi. Trước đây, chương trình Hotelfachmann-/frau (nhân viên khách sạn) bao gồm cả phục vụ nhà hàng, nhưng bây giờ hai lĩnh vực này đã được phân chia rõ ràng. Mã nghề phục vụ nhà hàng tập trung vào các kỹ năng chuyên môn như phục vụ, trang trí bàn ăn, và tổ chức sự kiện, trong khi nhân viên khách sạn tập trung vào các kỹ năng như tiếp đón khách, quản lý đặt phòng, dọn phòng và thanh toán.
Chương trình học nghề phục vụ nhà hàng (Fachkraft für Gastronomie) kéo dài trong vòng 2 năm, sau đó học sinh có thể tiếp tục học thêm 1 năm để chuyên sâu về các lĩnh vực như chuyên viên nhà hàng và tổ chức sự kiện ẩm thực (Fachmann/-frau für Restaurants und Veranstaltungsgastronomie) hoặc chuyên viên hệ thống ẩm thực (Fachmann/-frau für Systemgastronomie).
Bài viết trên đã tóm tắt toàn bộ các thông tin liên quan đến việc du học nghề Đức là gì. Với nhiều ưu điểm, du học nghề là sự lựa chọn phù hợp cho nhiều bạn trẻ đã tốt nghiệp trung học phổ thông và mong muốn có thu nhập ổn định, cao và có cơ hội định cư tại Đức, cũng như di chuyển khắp các quốc gia châu Âu.
