Trong thời gian gần đây, việc du học tại Đức đã trở thành một xu hướng phổ biến và được các bạn trẻ ưa chuộng tại Việt Nam. Ngày càng có nhiều sinh viên sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông chọn lựa con đường du học tại các trường đại học và trường dạy nghề ở Đức. Một câu hỏi mà nhiều người thường đặt ra là liệu du học Đức có mất học phí không và điều kiện để được hưởng chính sách miễn phí là như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết và minh bạch nhất để giải đáp thắc mắc của các bạn.
Hai hình thức du học Đức phổ biến
Khác biệt so với các quốc gia Châu Âu khác, nơi chủ yếu tập trung vào các khóa học đại học cho du học sinh, ở Đức, các bạn học viên có thể lựa chọn giữa hai hình thức du học phổ biến là du học đại học và du học nghề.
Du học đại học tại Đức
Du học đại học tại Đức dành cho những bạn đã tốt nghiệp trung học phổ thông và mong muốn theo học tại các trường đại học ở Đức. Quá trình học đại học tại Đức thường sử dụng tiếng Đức và yêu cầu thí sinh có trình độ tương đương C1 theo chuẩn châu Âu để được nhận vào học. Thường thì các bạn phải tham gia kỳ thi đại học tại Việt Nam và sau đó tiếp tục học các khóa học chuẩn bị cho đại học tại Đức trước khi bắt đầu chính thức học đại học.
Du học nghề tại Đức
Điều này là một đặc điểm phân biệt của Đức. Với tình trạng dân số ngày càng già hóa nhanh chóng, Đức đang đối diện với nhu cầu lao động cao trong một số lĩnh vực như điều dưỡng, nhà hàng, khách sạn, và nấu ăn. Điều này đã thúc đẩy chính sách cho phép các bạn trẻ từ Việt Nam đến Đức làm việc trong những ngành này. Để du học nghề tại Đức, các bạn cần tốt nghiệp trung học phổ thông và đạt trình độ tiếng Đức B1 hoặc B2 tùy thuộc vào chương trình học cụ thể. Sau đó, họ sẽ phải tham gia vào các khóa học nghề kéo dài 3 năm tại Đức trước khi được sắp xếp vào công việc sau khi hoàn thành chương trình.
Du học Đức có mất học phí không?
Câu trả lời có thể được phân thành hai phần: có và không. Trong quá trình du học đại học tại Đức, chi phí chính bao gồm học phí và chi phí sinh hoạt hàng ngày. Khác với một số quốc gia như Anh hay Mỹ, nơi mà học phí chiếm phần lớn trong tổng chi phí du học và có mức học phí cao, ở Đức, chi phí chủ yếu mà bạn phải trả là chi phí sinh hoạt và chi phí học tiếng Đức để đủ điều kiện nhập học đại học.
Miễn phí học phí du học Đại học
Hầu hết các bang tại Đức có chính sách miễn phí học phí cho sinh viên. Khi nhập học, sinh viên chỉ cần thanh toán một khoản phí ghi danh và phí cơ sở vật chất (bao gồm các tiện ích như phòng học, phòng thể dục, thư viện, nhà ăn…) mà họ sử dụng trong quá trình học tại trường. Một số bang hiện nay có thể thu học phí nhưng mức phí này rất nhỏ và không đáng kể so với các chi phí khác.
Chi phí ăn ở tại Đức
Như đã đề cập trước đó, trong quá trình du học đại học tại Đức, chi phí chính đến từ việc ăn ở và di chuyển. Thông thường, một sinh viên sẽ dành khoảng 500 – 600 Euro mỗi tháng để sinh hoạt tại Đức. Các khoản chi chính bao gồm tiền thuê nhà, chi phí ăn uống và tiền di chuyển. Thực phẩm ở Đức rất phổ biến và giá cả phải chăng, nếu bạn tự mua hàng từ siêu thị và nấu nước tại nhà, bạn có thể tiết kiệm được nhiều tiền.
Học bổng cho du học đại học tại Đức
Để du học đại học tại Đức miễn phí, bạn có hai lựa chọn chính: nhận học bổng hoặc làm thêm để trang trải chi phí sinh hoạt. Tuy nhiên, việc được nhận học bổng không dành cho tất cả mọi người mà chỉ dành cho những sinh viên xuất sắc. Học bổng có thể được cung cấp bởi trường đại học, chính phủ Đức hoặc các tổ chức liên minh châu Âu, phụ thuộc vào ngành học và hồ sơ của bạn.
Việc làm thêm cũng phải tuân thủ các quy định về số giờ làm việc và nếu không tuân thủ có thể bị đình chỉ hoặc trục xuất. Tuy nhiên, nếu bạn làm việc theo quy định, bạn có thể kiếm được một khoản tiền dư để chi tiêu hàng ngày. Nếu không nhận được học bổng, bạn cũng cần phải có một bằng chứng minh tài chính đủ để xin visa và sử dụng trong thời gian học chương trình dự bị trước khi nhập học.
Du học nghề tại Đức có miễn phí không?
Khác với việc du học ở bậc đại học, khi du học nghề, bạn không chỉ được miễn phí học phí mà còn nhận được một khoản trợ cấp từ nhà trường trong suốt thời gian học tập. Khoản trợ cấp này được sử dụng để giúp bạn chi trả chi phí sinh hoạt trong quá trình học. Một số tổ chức thường gọi khoản trợ cấp này là học bổng và hỗ trợ sinh viên trong việc xin nhận học bổng, tuy nhiên đây là một phần của quy định cung cấp trợ cấp tự nhiên khi bạn học nghề.
Hưởng trợ cấp khi du học nghề
Tùy thuộc vào ngành học và năm học của bạn, mức trợ cấp từ trường có thể biến đổi. Thông thường, các ngành như điều dưỡng thường có mức trợ cấp cao hơn so với các ngành khác, dao động từ 800 Euro ở năm đầu đến 1100 Euro ở năm thứ ba. Các ngành khác như đầu bếp hoặc nhà hàng khách sạn có mức trợ cấp thấp hơn, nhưng vẫn đủ để bạn chi trả các chi phí sinh hoạt trong quá trình học nghề tại Đức.
Nếu mức trợ cấp vượt quá mức tài chính được yêu cầu (khoảng 900 Euro/tháng) bởi chính phủ Đức, bạn không cần phải chứng minh tài chính trước khi nhập cảnh vào Đức.
Thường thì các sinh viên chỉ tốn khoảng 600 Euro cho một tháng sinh hoạt tại Đức, vì vậy nhiều bạn trẻ có thể tiết kiệm được tiền để gửi về nhà, trả nợ, hoặc thực hiện các hoạt động mua sắm và du lịch châu Âu trong quá trình học nghề.
Làm thêm để gia tăng thu nhập
Ngoài việc nhận trợ cấp từ trường, các sinh viên hoàn toàn có thể làm thêm để tăng thu nhập. Nếu làm việc chăm chỉ, họ có thể kiếm được khoảng 600 – 800 Euro mỗi tháng. Khi kết hợp với mức trợ cấp hàng tháng từ 800 – 1000 Euro của trường, tổng thu nhập hàng tháng có thể lên đến 1400 – 1800 Euro. Đây là một mức thu nhập khá cao, thậm chí còn cao hơn so với những người làm việc có trình độ cao ở Việt Nam.
Tổng kết, các thông tin trên đã cung cấp một cái nhìn tổng quan về du học tại Đức, bao gồm cả du học nghề và đại học. Trong khi du học đại học không đòi hỏi học phí, sinh viên vẫn cần phải tự trang trải chi phí sinh hoạt và học phí cho khóa học chuẩn bị tại Đức. Đối với du học nghề, sinh viên không chỉ được miễn phí học phí mà còn được hỗ trợ trợ cấp sinh hoạt. Trong quá trình học, họ thậm chí có thể tiết kiệm tiền bằng cách làm thêm và quản lý nguồn thu nhập một cách thông minh.
10 Câu hỏi thường gặp về chi phí du học Đức
Đức vẫn tiếp tục là một trong những quốc gia có hệ thống giáo dục đại học có mức phí hợp lý và dễ tiếp cận nhất đối với sinh viên quốc tế trên toàn thế giới. Tuy nhiên, ý tưởng về học phí miễn phí đã gây ra nhiều lo ngại và nghi ngờ, với mong muốn rằng giá cả sẽ phản ánh chất lượng. Do đó, có một số câu hỏi thường được đặt về tình hình học phí khi du học ở Đức:
Có tốn học phí không?
Đúng, học phí vẫn được áp dụng cho các trường đại học tư thục, và bắt đầu từ năm 2017, áp dụng cho các cơ sở công lập trong vùng Baden-Württemberg.
Tại sao người ta nói ở Đức (gần như) không có học phí?
Chính phủ Cộng hòa Liên bang Đức đã quyết định loại bỏ học phí tại các trường đại học công lập nhằm tạo điều kiện tiếp cận rộng rãi hơn cho giáo dục đại học. Đồng thời, mức học phí tại các trường đại học tư nhân đã được giảm xuống với mức giá phải chăng, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho tất cả những người muốn theo học đại học.
Chính phủ Đức cũng đã hỗ trợ và đầu tư gián tiếp vào các trường đại học công lập, nhằm mục đích đào tạo lực lượng lao động có trình độ cao, góp phần kích thích sự phát triển kinh tế và nâng cao vị thế của Đức trong cộng đồng khu vực và toàn cầu.
Đối tượng nào vẫn phải trả học phí ở Đức?
Miễn học phí đại học là một lợi ích mà nhiều người đều mong muốn, nhưng không phải ai cũng có cơ hội được hưởng ưu đãi này khi du học tại Đức. Chương trình này chỉ áp dụng cho công dân của Liên minh Châu Âu – EU và những người nước ngoài có giấy phép cư trú hợp lệ tại Đức. Điều này có nghĩa là du học sinh quốc tế khi đến Đức mà không có giấy phép cư trú chính thức sẽ phải trả đầy đủ các loại học phí.
Hơn nữa, tất cả sinh viên đang theo học tại các trường đại học và không hoàn thành chương trình học sẽ bị buộc phải đóng học phí cho các kỳ học mà họ đã tham gia.
Chất lượng giáo dục không chỉ phụ thuộc vào số lượng sinh viên đăng ký học hàng năm hoặc chuyên môn giảng dạy, mà còn dựa vào kết quả nghiên cứu và tỷ lệ tốt nghiệp hàng năm của trường. Sức cạnh tranh của các trường đại học ở Đức được công nhận trên toàn cầu thông qua việc xếp hạng trường đại học toàn cầu và các giải thưởng mà các trường này đạt được. Chất lượng giáo dục của các trường đại học ở Đức cũng được thể hiện qua các yêu cầu về kỹ năng tiếng Đức thông qua các khóa học và kỳ thi dành cho du học sinh quốc tế.
Liệu một ngày nào đó Đức có thu học phí trở lại hay không?
Nghị viện khu vực Baden-Württemberg đã quyết định hủy bỏ chương trình miễn học phí đại học nhằm giải quyết các vấn đề ngân sách địa phương liên quan đến việc tài trợ cho các chương trình học miễn phí. Tuy nhiên, cho đến nay, không có khu vực nào ở Đức đã có hành động hoặc ý kiến về sự thành công hoặc không thành công của chính sách miễn giảm học phí này.
Do đó, có thể có khả năng các trường đại học ở Đức sẽ bắt đầu thu học phí lại hoặc tăng giá học phí cho các chương trình học có mức giá rất thấp. Để biết rõ hơn, chúng ta cần đợi các quyết định từ phía chính phủ Cộng hòa Liên bang Đức về chính sách miễn giảm học phí này.
Chi phí một chương trình học ở Đức bao nhiêu?
Nếu quý vị lựa chọn du học tại các trường đại học tư nhân, quý vị sẽ phải trả học phí và các chi phí hành chính khác theo quy định và yêu cầu của từng trường. Ở các trường đại học tư nhân, mức học phí mà sinh viên quốc tế phải trả ở Đức thường phụ thuộc vào thiết kế chương trình học của từng trường. Các khoản phí này có thể dao động từ 2.000 EUR/năm đến 22.000 Euro/năm.
Tuy nhiên, mức học phí trung bình thường khoảng 5.500 EUR/năm. Đối với các trường đại học công lập ở Baden-Württemberg, mức học phí mới được áp dụng thường nằm trong khoảng 800 – 2.000 Euro/năm.
Mức sống sinh hoạt thường ngày ở Đức
Đức là một quốc gia vừa vặn và có quy mô lớn trên thế giới và ở châu Âu, với ngân sách hỗ trợ cho chính sách miễn giảm học phí đủ lớn để hỗ trợ du học sinh quốc tế chi trả các chi phí sinh hoạt hàng ngày khi du học tại Đức.
Miễn giảm học phí không đồng nghĩa với việc tăng chi phí sinh hoạt hàng ngày để bù đắp. Trung bình, một du học sinh ở Đức cần khoảng 800 Euro/tháng để chi trả các chi phí sinh hoạt hàng ngày như tiền thuê nhà, tiện ích, giao thông, và bảo hiểm y tế.
Lệ phí chi trả khi đi du học ở Đức
Khi du học tại Đức, du học sinh sẽ được miễn học phí cho bậc đại học. Tuy nhiên, nếu muốn tiếp tục học cao hơn như cao học, thạc sĩ, tiến sĩ hoặc các chương trình đào tạo chuyên môn khác, du học sinh sẽ phải trả học phí.
Ngoài ra, các trường đại học còn thu các khoản phí hành chính bổ sung (tầm 100 – 200 Euro/năm), phí đăng ký học mỗi kỳ học (50-100 Euro/học kỳ) hoặc phí đăng ký lại học. Các chi phí sinh hoạt hàng ngày như thuê nhà, ăn uống, và mua sắm cũng thay đổi tùy theo từng thành phố ở Đức. Do đó, khi quyết định du học tại Đức, du học sinh cần cân nhắc kỹ lưỡng và chọn lựa trường học và thành phố một cách thận trọng.
Làm thế nào để trang trải sinh hoạt phí khi theo học chương trình học ở Đức?
Khi đăng ký vào chương trình thạc sĩ tại một trường đại học công lập miễn học phí hoặc một trường đại học tư nhân, bạn có cơ hội xin học bổng để hỗ trợ việc học của mình. Hầu hết các loại học bổng dành cho du học sinh được thiết kế để giúp chi trả các chi phí học phí và các chi phí hành chính. Một số học bổng cũng có thể cung cấp một khoản tiền cụ thể để giúp chi trả các chi phí như thức ăn, thuê nhà, giao thông và bảo hiểm y tế.
Ngoài ra, các chương trình học liên quan đến các học bổng này thường được thiết kế linh hoạt, thậm chí tạo điều kiện thuận lợi cho việc du học sinh làm việc bán thời gian hoặc thực tập, để kiếm thu nhập đủ để trang trải các chi phí sinh hoạt và tích lũy kinh nghiệm làm việc trong quá trình du học tại Đức. Những học bổng này thực sự là một cơ hội tốt cho các du học sinh quốc tế, tuy nhiên để đạt được chúng, bạn phải cạnh tranh với nhiều ứng viên khác trên toàn cầu và trải qua quy trình chọn lọc ứng viên khá khó khăn.
Liệu có dễ dàng để xin học bổng và không phải trả học phí?
Vâng, các bạn được khuyến khích nộp đơn xin học bổng tại mọi trường đại học ở Đức, và việc làm điều này càng sớm càng tốt vì các chương trình học bổng rất phổ biến và được quảng bá rộng rãi để thu hút sự quan tâm của người muốn học. Một số chương trình này dành riêng cho du học sinh quốc tế. Để đăng ký xin học bổng, điều kiện thường bao gồm kiến thức và kỹ năng tiếng Đức, ví dụ như chương trình DAAD. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các điều kiện cụ thể cho việc nộp đơn xin học bổng.
Miễn học phí có đồng nghĩa với chất lượng đào tạo không được tốt?
Khác với các trường đại học tư nhân, mà thường thuộc quản lý của các tổ chức vì lợi nhuận, các trường đại học công lập ở Đức thường nhận nguồn tài trợ từ chính phủ nước này. Điều này đồng nghĩa với việc các trường đại học công lập vẫn có nguồn ngân sách giáo dục như các trường đại học tư nhân.
Chất lượng giáo dục không chỉ phụ thuộc vào số lượng sinh viên đăng ký học hàng năm hoặc chuyên môn giảng dạy, mà còn dựa vào kết quả nghiên cứu và tỷ lệ tốt nghiệp hàng năm của trường. Sức cạnh tranh của các trường đại học ở Đức được công nhận trên toàn cầu thông qua việc xếp hạng trường đại học toàn cầu và các giải thưởng mà các trường này đạt được. Chất lượng giáo dục của các trường đại học ở Đức cũng được thể hiện qua các yêu cầu về kỹ năng tiếng Đức thông qua các khóa học và kỳ thi dành cho du học sinh quốc tế.
Dưới đây là những thông tin liên quan đến việc du học Đức có mất học phí không mà bạn có thể tham khảo cho hành trình du học của mình. Hãy đảm bảo bạn đáp ứng đủ các yêu cầu và chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết để quá trình du học của bạn diễn ra một cách thuận lợi. Chúc bạn thành công với quyết định du học của mình!