Chắc chắn, việc du học Đức có lợi và thú vị, nhưng như bất kỳ quyết định nào trong cuộc sống, nó cũng đi kèm với những thách thức và khó khăn riêng. Bài viết này về mặt trái của du học Đức sẽ là cẩm nang hữu ích giúp bạn hiểu rõ hơn về những khía cạnh không mấy lý tưởng của cuộc sống du học tại Đức.
Du học Đức được gì?
Ngoài việc đưa ra cái nhìn cân nhắc, bài viết cũng sẽ cung cấp những lời khuyên và giải pháp để bạn có thể vượt qua những thách thức đó một cách tốt nhất. Điều này giúp bạn chuẩn bị tinh thần tốt hơn và đưa ra quyết định đúng đắn khi chọn lựa con đường du học phù hợp nhất cho mình.
Mức học phí ưu đãi
Hệ thống giáo dục của Đức đã được thiết lập nhằm cung cấp cho xã hội một lực lượng lao động có trình độ chuyên môn cao và đầy đủ năng lực. Một trong những điểm nổi bật của hệ thống này là mọi người, không phân biệt tình trạng tài chính, đều có cơ hội tiếp cận giáo dục đại học với mức học phí 0 euro. Điều này đòi hỏi các sinh viên phải đáp ứng được các yêu cầu năng lực thông qua kết quả các kỳ thi. Mức học phí thấp hoặc thậm chí là miễn học phí được coi là một yếu tố rất hấp dẫn khi mà các sinh viên lựa chọn du học Đức.
Chương trình đào tạo tuyệt vời
Các sinh viên Berufschule, hay còn được biết đến là sinh viên học nghề tại Đức, thường nhận được những lợi ích thực tiễn và cụ thể từ hệ thống giáo dục nước này. Đầu tiên, họ được đào tạo bởi các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực của mình và có cơ hội thực hành và rèn luyện kỹ năng một cách nhiều nhất có thể. Đối với những sinh viên làm việc tại các viện nghiên cứu nhưng có kỹ năng trong các lĩnh vực khác, việc này cũng cho phép họ nâng cao cả hai lĩnh vực để cải thiện vị thế của mình trong xã hội. Với bằng cấp này, cánh cửa sự nghiệp của họ sẽ mở ra nhiều cơ hội mới, và họ có thể tiếp tục theo đuổi những bậc học cao hơn như thạc sĩ, tiến sĩ.
Hệ thống giáo dục của Đức rất ấn tượng với hơn 300 tổ chức giáo dục đại học trên khắp đất nước. Đây là một trong những hệ thống đại học lớn nhất ở châu Âu, với 11 trường đại học được công nhận bởi QS World University Rankings trong Top 200 về chất lượng giảng dạy và nghiên cứu.
Có hai chương trình học chính dành cho sinh viên quốc tế tại Đức: chương trình kiến thức phổ thông và chương trình kiến thức chuyên ngành. Chương trình kiến thức phổ thông giúp sinh viên quốc tế phát triển các kỹ năng cần thiết như phân tích và khoa học trong lĩnh vực của họ. Sau khi hoàn thành các kỳ kiểm tra trung gian, sinh viên tiếp tục học với sự tập trung vào chuyên môn và phát triển kiến thức chuyên sâu.
Với một hệ thống giáo dục kết hợp giữa kiến thức lý thuyết toàn diện và nghiên cứu tiên tiến, cùng với công nghệ hiện đại và các phát kiến, nền giáo dục ở Đức được xem là có chất lượng cao nhất. Bổ sung vào đó, theo Bộ Giáo dục và Nghiên cứu, bộ luật khung về giáo dục đại học đã được mở rộng để tăng cường quyền tự quản của các tổ chức giáo dục.
Hệ thống giao thông ổn định
Tại Đức, bạn sẽ được trải nghiệm một trong những hệ thống giao thông hiệu quả và đáng tin cậy nhất trên thế giới, phần lớn nhờ vào văn hóa đúng giờ được người dân ở đây thực hiện rất nghiêm túc. Xe điện ngầm là phương tiện giao thông phổ biến nhất tại địa phương, trong khi ở các thành phố lớn, xe buýt là phương tiện giao thông thông dụng. Tuy nhiên, khác với Việt Nam, bạn phải mua vé trước rồi mới được lên các phương tiện giao thông công cộng. Điều này thể hiện sự tổ chức và hiệu quả trong quản lý giao thông công cộng tại Đức.
Phúc lợi xã hội tốt
Đức là một trong những đất nước có phúc lợi xã hội tốt nhất trên thế giới, và bạn sẽ được hưởng một chế độ bảo hiểm y tế tuyệt vời tại đây. Sau khi đã đóng đầy đủ bảo hiểm y tế, bạn sẽ được khám chữa bệnh hoàn toàn miễn phí. Hệ thống bệnh viện và phòng khám tại Đức được đánh giá là hiện đại và thân thiện nhất Châu Âu, là điểm đến lý tưởng không chỉ cho việc khám chữa bệnh mà còn cho du lịch và nghỉ ngơi an dưỡng.
Mỗi thành phố tại Đức thường có một hội sinh viên Việt Nam, được thành lập với mục đích giúp đỡ, chia sẻ khó khăn và truyền đạt kinh nghiệm giữa sinh viên với nhau. Với sứ mệnh này, hội sinh viên Việt Nam tại Đức được công nhận là một trong những tổ chức sinh viên đoàn kết và tương thân tương ái nổi tiếng tại Châu Âu.
9 điểm mặt trái của du học Đức bạn nhất định phải biết
Trong thời gian gần đây, việc du học tại Đức đã trở thành một trong những chủ đề được giới trẻ quan tâm và chào đón. Nhiều người mong ước về một cuộc sống tuyệt vời khi họ có cơ hội du học tại đất nước này. Tuy nhiên, phần dưới đây của bài viết sẽ hé lộ 7 điều tiêu cực về việc du học ở Đức!
Miễn phí 100% chỉ là một sự tương đối
Du học Đức được coi là một con đường hấp dẫn với mức học phí thấp đến bất ngờ, thậm chí là hoàn toàn miễn phí 100%. Trên toàn bộ 16 bang của đất nước này, chính sách miễn phí học phí áp dụng cho cả công dân và sinh viên quốc tế. Điều này thực sự là một lợi thế lớn đối với các du học sinh khi lựa chọn học tập ở Đức.
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng học phí chỉ là một phần nhỏ trong chi phí sống khi bạn du học tại đây! Bạn sẽ phải trả nhiều khoản phí sinh hoạt, thậm chí là những khoản phí mà bạn không ngờ đến, như phí xem TV/radio, phí sử dụng lò sưởi, phí vệ sinh môi trường,… Đây có thể được coi là một trong những khía cạnh tiêu cực của việc du học Đức mà bạn cần xem xét.
Nhớ nhà và lối sống độc lập
Trong một nghiên cứu về tác động của du học đối với sức khỏe tâm thần, hơn một nửa số người tham gia đã bày tỏ cảm giác nhớ nhà. Các du học sinh thường có xu hướng liên tục gọi về nhà và thường mong chờ sự kết nối với bạn bè qua mạng xã hội như Facebook. Tuy nhiên, theo thời gian, điều này có thể chỉ tạo ra những ảnh hưởng tiêu cực. Thay vì tận hưởng và khám phá môi trường mới, bạn có thể lúc nào cũng chỉ chăm chăm nhìn về phía quê nhà.
Bận rộn với các hoạt động mới sẽ giúp bạn tránh xa những suy nghĩ tiêu cực và vượt qua cảm giác nhớ nhà. Bạn có thể tham gia vào các hoạt động như thể thao, học nhảy hoặc tham gia các câu lạc bộ ở trường. Ngoài ra, bạn cũng có thể khám phá khắp nước Đức hoặc ghé thăm các nước láng giềng. Hãy tận dụng vị trí địa lý lý tưởng của Đức để khám phá châu Âu! Quan trọng nhất, đừng lạc quan quá nhiều vào mạng xã hội như Facebook hay Twitter – nếu không, bạn sẽ chỉ nhớ nhà nhiều hơn.
Sự chăm chỉ cũng bị “hạn chế”
Sự chăm chỉ ở đây thường được hiểu là sự nỗ lực và cống hiến trong công việc, và điều này cũng bị “hạn chế” là một trong những mặt trái của du học Đức. Khi du học tại Đức, sinh viên sẽ gặp phải hạn chế về thời gian làm việc, cụ thể là không được làm việc hơn 120 ngày full-time và 240 ngày part-time trong một năm. Tuy nhiên, vẫn có một số công việc không rơi vào phạm vi quy định này, như trở thành trợ lý giảng viên,…
Nhập cảnh khó
Mặc dù Đức có nhiều chính sách hấp dẫn cho sinh viên quốc tế, nhưng vẫn có những quy định khắc nghiệt đối với người nhập cảnh. Nếu bạn không đến từ các quốc gia trong Liên minh Châu Âu, việc làm thủ tục nhập cảnh tại Đức có thể mất rất nhiều thời gian và công sức, đặc biệt là khi phải làm việc với các cơ quan như Sở Ngoại vụ Đức.
Phần lớn người dân ở các thành phố lớn đều giỏi tiếng Anh, vì vậy đừng lo lắng về trở ngại trong giao tiếp nếu bạn ở Berlin hoặc Hamburg. Tuy nhiên, nếu bạn có ý định đi đến các thành phố nhỏ hơn, việc giao tiếp bằng tiếng Đức là không thể tránh khỏi. Hãy xem đây như là cơ hội để học thêm một ngôn ngữ mới!
Bên cạnh đó, viết tiếng Đức cũng là một thách thức khác. Ngay cả người Đức cũng cảm thấy việc viết các bài luận ở trường không dễ dàng, vậy nên bạn cũng hiểu rằng viết bằng tiếng Đức là một thách thức lớn. Không chỉ là ngôn ngữ mà cách viết cũng khác biệt, tùy thuộc vào từng lĩnh vực và đề tài cụ thể.
Ngoài ra, bạn cần chuẩn bị tâm lý cho những khó khăn khi sống tại Đức, như việc mua bảo hiểm y tế, chứng minh tài chính, thuê nhà và các chi phí hàng ngày khác như điện, nước, cũng như các khoản phí không mong muốn như phí sử dụng tivi, lò sưởi. Việc xin visa cũng có thể gặp phải nhiều rắc rối và không dễ dàng.
Những điều luật vô cùng hà khắc
Khi du học tại Đức, sinh viên quốc tế sẽ phải tự lo toàn bộ các khía cạnh của cuộc sống hàng ngày. Họ phải tự tìm nhà ở và việc làm thêm, và thực tế là rất ít sinh viên ở trong ký túc xá. Họ phải học cách tự mình giải quyết mọi vấn đề trong cuộc sống sinh viên.
Một tình huống mà sinh viên có thể gặp phải là việc rớt nhiều môn học theo quy định của trường. Trong trường hợp này, họ có thể bị cảnh cáo nghiêm khắc và thậm chí bị đình chỉ học nếu việc học lại kéo dài quá lâu.
Sự vỡ mộng về cuộc sống ký túc xá
Khi nghĩ đến cuộc sống trong ký túc xá tại trường, bạn có thể hy vọng vào một khuôn viên đẹp, không gian hiện đại với các tiện nghi như nhà ăn, khu vệ sinh, nhà sinh hoạt chung, và một môi trường sống hòa thuận, vui vẻ với các bạn cùng sống. Tuy nhiên, thực tế không phải lúc nào các ký túc xá cũng như mô tả. Mặc dù có những ký túc xá đẹp như trong phim, nhưng chi phí thường cao hơn so với việc thuê một căn hộ bên ngoài.
Ngoài ra, sống chung với nhiều người có thể tạo ra môi trường náo nhiệt và ồn ào, và bạn có thể không có không gian riêng tư. Do đó, nhiều sinh viên du học khi đến Đức thường chọn thuê nhà bên ngoài, để có trải nghiệm tự lập và đắm chìm trong cuộc sống của người dân địa phương.
Cạn kiệt tinh thần
Khi sống trong một môi trường mới, bạn sẽ không tránh khỏi cảm giác lạc lõng và không thể đáp ứng đầy đủ các nhu cầu tinh thần của mình. Đôi khi bạn có thể không hiểu được những lời đùa mà mọi người xung quanh đều cười theo, hoặc bạn có thể cảm thấy lạc lõng vì môi trường mới hoàn toàn xa lạ. Để thực sự hòa nhập, bạn cần hiểu và chấp nhận văn hóa ứng xử ở Đức.
Thường người ta không muốn rời khỏi vùng an toàn của họ. Việc chỉ giao tiếp với những người cùng quốc gia có thể khiến bạn bỏ lỡ cơ hội quý báu để trải nghiệm và hòa mình vào các cộng đồng khác. Mặc dù không có gì sai trong việc này, nhưng điều này có thể làm cho bạn bị hạn chế trong việc trải nghiệm sự đa dạng về văn hóa, mối quan hệ và tình bạn đa quốc gia. Đừng để sự thiếu tự tin làm bạn bỏ lỡ cơ hội mở rộng mạng lưới xã hội của mình.
Mặc dù các trường thường tổ chức các hoạt động và sự kiện cho sinh viên bản địa cũng như sinh viên quốc tế, nhưng thường thì các hoạt động này được tổ chức riêng biệt, dẫn đến sự thiếu gắn kết trong cộng đồng sinh viên của trường.
Thay vì ngồi nhà và lướt internet, hãy ra ngoài và tìm kiếm bạn mới! Dù có thể ban đầu bạn cảm thấy lạc lõng vì sự khác biệt về ngoại hình, thời trang và giọng nói so với những người xung quanh, nhưng sau vài tuần, mọi thứ sẽ trở nên quen thuộc hơn.
Hãy cố gắng kết bạn ít nhất với một người bản địa. Người bạn mới này sẽ giúp bạn hiểu hơn về văn hóa Đức. Mặc dù việc xây dựng mối quan hệ đa văn hóa này có thể mất một chút thời gian, nhưng những nỗ lực của bạn sẽ được đền đáp đáng kể.
Áp lực nặng nề từ học tập
Không có gì quá ngạc nhiên khi mặt trái của việc du học Đức cuối cùng là áp lực nặng nề từ học tập. Thực tế, hệ thống giáo dục ở Đức được đánh giá là rất nghiêm túc và đòi hỏi sự cố gắng lớn từ phía sinh viên. Các sinh viên phải luôn cố gắng theo kịp chương trình giảng dạy của trường và đối mặt với vô số bài kiểm tra, từ các kỳ thi sát hạch vào đại học như kỳ thi dự bị, kỳ thi ngôn ngữ cho đến các bài kiểm tra trong quá trình học.
Nếu bạn trượt một môn học quá ba lần, thì dĩ nhiên bạn sẽ bị loại khỏi ngành học của mình. Điều này đồng nghĩa với việc bạn phải học lại từ đầu hoặc chọn một chuyên ngành khác. Điều này không chỉ lãng phí tiền bạc mà còn lãng phí thời gian, vì vậy bạn phải luôn cố gắng hết mình trong quá trình học tập tại Đức.
Rào cản ngôn ngữ
Rào cản ngôn ngữ là một trở ngại lớn đối với sinh viên quốc tế khi học ở Đức. Kể cả khi bạn đã vượt qua các kỳ thi như DSH, TestDaF, hoặc bất kỳ kỳ thi năng lực ngôn ngữ nào, bạn vẫn có thể không tự tin rằng mình có thể bắt kịp tốc độ, cách diễn đạt và ngữ điệu của một người bản ngữ.
Phần lớn người dân ở các thành phố lớn đều giỏi tiếng Anh, vì vậy đừng lo lắng về trở ngại trong giao tiếp nếu bạn ở Berlin hoặc Hamburg. Tuy nhiên, nếu bạn có ý định đi đến các thành phố nhỏ hơn, việc giao tiếp bằng tiếng Đức là không thể tránh khỏi. Hãy xem đây như là cơ hội để học thêm một ngôn ngữ mới!
Bên cạnh đó, viết tiếng Đức cũng là một thách thức khác. Ngay cả người Đức cũng cảm thấy việc viết các bài luận ở trường không dễ dàng, vậy nên bạn cũng hiểu rằng viết bằng tiếng Đức là một thách thức lớn. Không chỉ là ngôn ngữ mà cách viết cũng khác biệt, tùy thuộc vào từng lĩnh vực và đề tài cụ thể.
Một trong những trở ngại phổ biến khi sử dụng tiếng Đức là thói quen dùng tiếng Anh. Để vượt qua trở ngại này, bạn cần hạn chế việc sử dụng tiếng Anh càng nhiều càng tốt, kể cả trong những cuộc trò chuyện giải lao.
Đừng ngần ngại tìm kiếm sự giao tiếp với người bản xứ và hãy mạnh dạn hỏi họ về những lời khuyên để cải thiện khả năng ngôn ngữ của mình. Sự e dè chỉ làm trì hoãn quá trình giao tiếp của bạn với người khác. Đừng bao giờ sợ mắc phải sai lầm vì bạn sẽ học được rất nhiều từ những sai sót đó.
Bằng cách luyện tập nhiều hơn, bạn sẽ tiến bộ hơn. Vì vậy, đừng nản lòng nếu bài luận văn đầu tiên của bạn không đạt điểm cao. Sớm muộn gì, việc nói cả tiếng Anh lẫn tiếng Đức sẽ trở nên tự nhiên trong cuộc sống hàng ngày của bạn!
Mặc dù có những mặt trái của du học Đức, nhưng du học Đức không nên khiến bạn mất lòng tin vào quyết định của mình về việc du học trong tương lai. Hãy tiếp tục tiến lên phía trước với sự tự tin, bởi bên cạnh những khó khăn, bạn vẫn sẽ thu được rất nhiều lợi ích, thậm chí có thể xứng đáng hơn so với những thách thức mà bạn phải đối mặt. Chúc bạn thành công và trải nghiệm một hành trình du học đầy ý nghĩa!
